Er zijn voor je naasten

We leven in een tijd waarin alles goed geregeld lijkt te zijn. Ziekte uitkeringen, Bijstandsuitkeringen, werkeloosheidsuitkeringen, huurtoeslagen, ziektekostenverzekeringen, wijkverpleging, enzovoort. Maar het betreft vaak alleen formeel geregelde zaken door overheid of door overheidsdiensten. Hoe goed dat minieme, gebrekkige vangnet ook is: daardoor zien we elkaar niet meer als personen/individuen in nood of met noden. En nog minder dat er een persoonlijke taak voor jezelf in weggelegd zou kunnen zijn! Het wordt vaak alleen als lastig en tijdrovend gezien en “daar heb je toch professionele hulp voor” denkt of zegt men dan vaak. Zou in die hulp een passende oplossing liggen of eerder de oorzaak van het probleem en verdere problemen?

Hoe het ook zij: als Christen behoor je er voor je naasten te zijn, oog en oor voor je naasten te hebben en voor hen zorg te dragen. En “hen” zijn dan tenminste je medechristenen, maar zeker ook voor armen, hulpbehoevenden, invaliden, zieken, bejaarden, enz. maar ook nog eens voor mensen die wellicht verkeerde keuzes maakten in hun leven zoals prostituees, daklozen, dieven, enzovoort. En dan specifiek degenen die met jou in contact komen in jouw wereld.

Het begint met contact maken
Hoe weet je iets van je naasten? Natuurlijk door te zien, luisteren of aanvoelen dus door zelf actief te registreren wat de noden van anderen zijn. Een dergelijk vermogen hebben of ontwikkelen is dus belangrijk. En nog meer: dat vermogen actief willen inzetten naar jouw mogelijkheden. Doorgaans doen we dat al gauw met de mensen die we liefhebben en/of dichtbij ons staan. Toch is het in het geval van Christenen juist de bedoeling om buiten dat beperkte kringetje te treden. Jezus spoort namelijk Christenen ook daartoe aan in Mattheüs 5:44-48.

Contact maken...
  • Op het schoolplein met ouders of kinderen;
  • Op de ouderavond;
  • Op je werk;
  • In de supermarkt;
  • In de spreekkamer;
  • Tijdens een buurtmeeting;
  • Op een terrasje;
  • In het ziekenhuis;
  • Tijdens de verjaardagsvisite;
  • Op de sportclub;
  • Tijdens wandelen;
  • Tijdens een etentje;
  • Op een begrafenis;
  • Enz.
Actief contact zoeken en maken met die naasten en communiceren is echter altijd het beste uitgangspunt. Het voorkomt het maken van vergissingen op basis wat je ziet en wat je hoorde of ervan dacht. Je groeit na maken van contact wellicht zelfs in een relatie met die persoon en krijgt wellicht zelfs een sterke band samen.

Inzet voor de naasten in het bijbelse verleden 
Zo ontstaat er zeer waarschijnlijk tenminste wederkerig contact en er voor elkaar zijn. En precies dat is er echt voor je naaste zijn! Jezus maakte altijd contact met mensen/hulpbehoevenden en zij met hem zoals te lezen valt in bijvoorbeeld:

Mattheüs 15:22-28 – De vrouw uit Kana;
Johannes 9:1-12 – Jezus & de blinde bij de Tempel;
Lucas 18:35-48 – Jezus & de blinde bij Jericho;
Johannes 5:1-15 – Jezus & de Lamme man;
Johannes 4:1-27 – Vrouw bij de put in Samaria;
Lucas 5:27-32 – Jezus & de tollenaar Levi.

Jezus maakte dus contact met mensen, ging met hen korte of langere gesprekken aan in ontmoeting. Vaak leidde dit tot genezing, veranderde gedragingen/denken/wegen of zelfs tot blijvend contact cq een relatie! Ook rustte Jezus zijn discipelen toe om evenzo uit te gaan (Marcus 3:15) en toch ging dat niet zonder dat zij contact maken met mensen en er enige band en vertrouwen ontstaat. Immers: met contact leer je elkaar kennen. Zo weet je waar iemand staat, wat hij/zij doet, gelooft en wat er mogelijk is. Contact maken is dus echt de voorwaarde en uitgangspunt bij inzet voor je naasten. En via dat contact minimaal komen tot een basale relatie.

Inzet voor de naasten in het heden
Hoe pak je dan die nodige inzet voor je naasten aan in de tegenwoordige tijd? Niet via formele instellingen, niet via deur tot deur gaan, niet via een algemene benaderingsactie. Juist wel via het maken van persoonlijk contact in gelijkwaardige omgeving zijn en doen. En niet gebaseerd op jouw uitgangspunten, visie of behoeften. En nog minder om er zelf beter van te worden. Beter nog: inzet voor je naasten gaat dan niet over jou, maar over de noden en behoeften van je naasten. Het is zeer belangrijk om dat goed voor ogen te hebben en te houden! Bovendien: het leggen van contact zal gaan over een onderwerp dicht liggend bij de naaste en waar je de hulp wilt bieden. Noem het maar een aanleiding of inleiding om daartoe te komen.

Eenvoudig voorbeeld 1.
Je ziet iemand bij de supermarkt die moeite heeft met inladen of instappen. Je groet die persoon, laat weten dat jij het soms ook zo lastig vindt en biedt aan om te helpen met deur openhouden, aangeven of tillen. En je voegt daad bij woord. Geen grote verhalen, geen preken, geen toneelspel en geen dank! Gewoon zoals je het zelf ook graag had willen krijgen.

Voorbeeld 2.
Iemand heeft verdriet, maar wil er echt niet over praten en ook geen hulp. Toch kan je die persoon wel een kop thee aanbieden of een zakdoek of stoel. Vaak ontstaat dan toch contact en later toch een relatie...

Voorbeeld 3.
Iemand heeft problemen en klopt bij je aan, maar wil geen hulp. Alleen dat je een luisterend oor biedt en dat je meeleeft. Dan is geduldig zijn, luisteren en een kop thee erbij geweldig. Of een wandeling samen met gesprek. En misschien zelfs meerdere malen waar contact, relatie en band uit kan groeien...

Voorbeeld 4.
Iemand klopt bij je aan voor hulp; bijvoorbeeld een dienst, verzoek tot administratieve hulp, voor vervoer, enzovoort. Ben je bereid daar tijd voor vrij te maken? Wil je tijd nemen om te praten over mogelijkheden daartoe? Wil je jezelf inleven in de problematiek?

Het mooie van hulp bieden op basis van contact en een daaruit groeiende relatie is dat het de basis biedt voor meer! Iets vertellen over je geloof is mogelijk en over waardevolle zaken en lessen uit dat geloof. Zo groeit alweer die relatie en blijheid. Mijn ervaring is dat ‘iets kleins laten vallen’ vaak tot grote nieuwsgierigheid kan leiden dan waar grote verhalen al gauw vervelen... Zelfs als die ‘boodschap’ niet overkomt, is de persoonlijke groei en blijheid er zeker niet minder om!! Er zijn voor je naaste is zo de belichaming van het Evangelie en geloof dat gebaseerd is op liefde!

Tenslotte nog dit...
Om een relatie levend te houden en je inzet blijvend mogelijk moet je er echt om denken niet compleet door te schieten in er zijn voor die naasten. Stel je grenzen, zorg voor evenwicht in de relatie en streef naar zelfredzaamheid. Zorg dat je niet instort of ziek wordt. Schiet je doel dus niet voorbij!